Yếu tố ảnh hưởng đến sự đậu trái
Sự đậu trái là quá trình sinh trưởng quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất cây trồng. Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự đậu trái giúp nhà vườn áp dụng biện pháp chăm sóc phù hợp, nâng cao hiệu quả sản xuất.
- Yếu tố ảnh hưởng đến sự đậu trái có thể chia thành 3 nhóm chính:
1.1 Yếu tố thụ phấn:
Thụ phấn là quá trình quan trọng trong sinh sản hữu tính của thực vật có hoa. Nó đảm bảo việc truyền gien và sự kết hợp di truyền giữa các tế bào sinh tinh và tế bào trứng, dẫn đến sự hình thành hạt giống mới. Quá trình thụ phấn là một quá trình phức tạp và được điều chỉnh chặt chẽ bởi các yếu tố sinh học và môi trường. Điều này đảm bảo sự thành công của quá trình thụ tinh và việc tạo ra hạt giống mới để duy trì sự đa dạng di truyền trong các loài thực vật có hoa.
Thiếu nguồn phấn: Do lệch pha hoa, tỉ lệ bao phấn mở thấp, hiện tượng tự bất tương hợp, thiếu côn trùng/gió truyền phấn,… dẫn đến không có hoặc có ít hạt phấn thụ phấn cho hoa.
Chất lượng hạt phấn: Hạt phấn yếu, không đủ sức sống để nảy mầm và thụ phấn cho hoa.
1.2 Yếu tố môi trường:
Điều kiện nhiệt độ: Nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao ảnh hưởng đến quá trình nảy mầm và phát triển của hạt phấn, cũng như hoạt động của côn trùng thụ phấn.
Điều kiện độ ẩm: Mưa lớn, độ ẩm cao ảnh hưởng đến chất lượng hạt phấn và khả năng thụ phấn của hoa.
Điều kiện ánh sáng: Ánh sáng quá yếu ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, tạo ra ít carbohydrate cho quá trình nuôi dưỡng hoa và quả.
1.3 Yếu tố bên trong cây:
Khả năng dự trữ carbohydrate: Cây có lượng carbohydrate dự trữ thấp ảnh hưởng đến khả năng nuôi dưỡng hoa và quả, dẫn đến rụng hoa, rụng trái non.
Sức khỏe cây: Cây bị yếu, sâu bệnh hại ảnh hưởng đến khả năng ra hoa, đậu trái.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến sự đậu trái như:
Kỹ thuật canh tác: Bón phân, tưới nước, tỉa cành, tạo tán,… không hợp lý.
Giống cây trồng: Giống cây trồng không phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng.
- Ảnh hưởng của thời tiết đến sự đậu trái
Thời tiết đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến tỷ lệ đậu trái của cây trồng.
2.1 Điều kiện thời tiết thích hợp cho sự đậu trái:
Trời nắng ráo: Giúp cho bao phấn hoa nở dễ dàng, hạt phấn nảy mầm thuận lợi.
Nhiệt độ không quá cao: Nhiệt độ quá cao có thể làm hỏng hạt phấn và ức chế hoạt động của côn trùng thụ phấn.
Độ ẩm vừa phải: Độ ẩm cao giúp cho hạt phấn bảo quản lâu hơn, nhưng độ ẩm quá cao có thể gây thối rữa hoa.
Không có gió lớn: Gió lớn có thể làm rụng hoa và ảnh hưởng đến hoạt động của côn trùng thụ phấn.
2.2 Điều kiện thời tiết không thích hợp cho sự đậu trái:
Mưa nhiều: Mưa có thể làm rửa trôi mật hoa, hạt phấn bị vở do áp lực thẩm thấu cao, và ảnh hưởng đến hoạt động của côn trùng thụ phấn.
Bão: Bão có thể làm rụng hoa, gãy cành và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất cây trồng.
- SỰ RỤNG TRÁI NON
Rụng trái non là hiện tượng phổ biến ở nhiều loại cây trồng, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng quả. Hiểu rõ nguyên nhân rụng trái non giúp nhà vườn áp dụng biện pháp phòng trừ hiệu quả.
Có hai nguyên nhân chính dẫn đến rụng trái non:
3.1 Rụng sinh lý:
Cạnh tranh dinh dưỡng: Khi cây ra nhiều hoa, quả, lượng dinh dưỡng cung cấp cho từng quả sẽ bị hạn chế, dẫn đến rụng trái non để tập trung nuôi dưỡng những quả còn lại.
Thông thường ở cây ăn trái có hiện tượng rụng nhiều đợt trái non trong 4 – 5 tuần đầu sau khi đậu trái, đây là hiện tượng sinh lý bình thường của cây. Số lượng và tỷ lệ rụng tùy thuộc vào tình trạng của cây. Do cây không thể nuôi dưỡng hết các trái đã đậu nên việc giảm bớt số lượng là vấn đề tất yếu để cây có thể tập trung nuôi dưỡng một số lượng trái nhất định. Lúc này, cây sẽ tự tiết ra một số chất điều hòa sinh trưởng để tạo tầng rời ở cuống trái và trái sẽ rơi ra khỏi cây.
Mất cân bằng chất điều hòa sinh trưởng thực vật (ĐHST): Thiếu hoặc thừa một số loại ĐHST có thể ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển của quả, dẫn đến rụng trái non.
3.2 Rụng do sâu bệnh gây hại:
Sâu bệnh tấn công: Một số loại sâu bệnh có thể tấn công hoa, quả non, gây rụng trái.
Vi sinh vật gây hại: Một số loại vi sinh vật có thể gây thối rữa hoa, quả non, dẫn đến rụng trái.