Thối đít trái trên cây cam quýt và cây có múi nói chung – tác nhân là gì ?
Hình ảnh những trái cam quýt bị thối rữa, rụng đầy gốc cây là cảnh tượng không mấy xa lạ với bà con nông dân trồng cam quýt. Nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là do nấm Phytophthora. Nấm bệnh này đặc biệt ưa thích môi trường ẩm ướt, vì vậy, trong mùa mưa, bệnh thường phát triển mạnh, gây hại nặng nề cho cây trồng. Không chỉ trái, nấm Phytophthora còn tấn công lá, cành non và gốc thân, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Nấm bệnh Phytophthora – tác nhân hàng đầu của bệnh thối trái
Bệnh thối trái cam quýt do nấm Phytophthora gây ra là một trong những bệnh hại nguy hiểm nhất đối với các loại cây có múi, đặc biệt là quýt đường và cam mật. Nấm Phytophthora là một loại nấm có nguồn gốc thủy sinh, rất ưa ẩm ướt. Vì vậy, bệnh thường phát triển mạnh trong điều kiện ẩm độ cao, đặc biệt là vào mùa mưa.
Bệnh thối trái cam quýt gây ra nhiều thiệt hại kinh tế cho người trồng. Trái bị bệnh sẽ không thể tiêu thụ, dẫn đến giảm năng suất và chất lượng sản phẩm. Bệnh còn làm suy yếu cây, giảm khả năng sinh trưởng và phát triển của cây.
-
Triệu chứng gây hại của nấm bệnh gây ra trên các bộ phận của cây
1.1 Nấm Phytopthora gây hại ở quả ( trái)
Bệnh thối trái cam quýt, một tác nhân thiệt hại năng suất hàng đầu đối với nhà nông, chúng đã gây ra không ít thiệt hại cho ngành nông nghiệp. Đặc biệt, những trái cam già và những trái nằm khuất trong tán cây thường trở thành “miếng mồi ngon” cho loại nấm gây bệnh này. Ban đầu, bệnh chỉ xuất hiện dưới dạng những đốm nhỏ, ẩm ướt trên vỏ trái, giống như một vết thâm tím. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, các đốm bệnh sẽ nhanh chóng lan rộng, tạo thành những vùng loét màu xám đen bao phủ một phần lớn bề mặt trái.
Trong điều kiện ẩm độ cao, trên bề mặt vết bệnh còn xuất hiện một lớp tơ nấm màu trắng, báo hiệu sự phát triển mạnh mẽ của nấm bệnh. Bệnh thối trái không chỉ làm giảm chất lượng của trái cây mà còn khiến trái bị rụng sớm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất của vườn cây. Điều này gây ra thiệt hại kinh tế lớn cho người trồng, đặc biệt là trong những vụ mùa mưa.
1.2 Nấm Phytopthora gây hại ở lá
Lá cây cam quýt, vốn xanh mướt tươi tốt, bỗng nhiên xuất hiện những đốm tròn nhỏ, màu xanh đậm, giống như những vết thâm tím. Dần dần, các đốm bệnh này lan rộng ra xung quanh, tạo thành những vùng loét màu nâu đen. Vết bệnh thường không có hình dạng cố định và lan rộng rất nhanh, khiến lá bị thủng lỗ hoặc khô héo. Nấm Phytophthora không chỉ gây hại trên trái mà còn tấn công vào lá cây, khiến lá bị vàng úa và rụng sớm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng quang hợp của cây. Bên cạnh đó, lá bị bệnh còn là nơi trú ngụ của nhiều loại sâu bệnh khác, gây hại nghiêm trọng đến cây trồng.
1.3 Nấm Phytopthora gây hại ở thân, cành non và gốc thân
Cành non cũng không thoát khỏi sự tấn công của nấm bệnh, các vết bệnh thường xuất hiện ở dạng những mảng loét màu đen, có thể làm chết cành. Ngay cả gốc thân cũng bị ảnh hưởng, các vết thối loét lan rộng, gây chảy mủ và có thể dẫn đến chết cây. Sự tấn công của nấm Phytophthora trên các bộ phận khác của cây không chỉ làm giảm năng suất mà còn làm suy yếu cây trồng, giảm khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện bất lợi của môi trường.
Gốc cây, bộ phận quan trọng cung cấp dinh dưỡng cho toàn bộ cây, lại là nơi dễ bị tấn công bởi nấm bệnh. Bệnh thối gốc, đặc biệt nguy hiểm đối với cây bưởi, có thể khiến cây suy yếu và chết dần. Ban đầu, bệnh xuất hiện dưới dạng một mảng vỏ bị úng nước ở gốc thân. Dần dần, vết bệnh lan rộng, vỏ cây chuyển sang màu nâu thối, khô nứt và bắt đầu chảy mủ hôi. Nếu không được kiểm soát, bệnh sẽ ăn sâu vào gỗ, làm suy yếu hệ thống rễ và cuối cùng dẫn đến chết cây. Bệnh thối gốc không chỉ làm suy yếu cây trồng mà còn làm giảm khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây, khiến cây còi cọc, kém phát triển và dễ bị sâu bệnh tấn công. Trong trường hợp nặng, cây có thể bị chết hoàn toàn.
2. Biện pháp phòng trừ bệnh thối trái cam quýt cũng như vườn cây hiệu quả
Để hạn chế tối đa tác hại của bệnh thối trái cam quýt, người trồng cần kết hợp nhiều biện pháp khác nhau, bao gồm:
2.1 Cải thiện điều kiện canh tác
Đảm bảo thoát nước tốt: Lên liếp cao, đào rãnh thoát nước, tránh ngập úng.
Tạo độ thông thoáng: Tỉa cành thường xuyên, không trồng quá dày để vườn luôn khô ráo, ánh sáng chiếu vào được các bộ phận của cây.
2.2 Vệ sinh vườn
Thu gom và tiêu hủy tàn dư: Thu gom trái rụng, cành lá bị bệnh để tiêu hủy, tránh lây lan bệnh.
Sát trùng dụng cụ: Sau khi cắt tỉa, cần sát trùng dụng cụ để tránh lây lan mầm bệnh.
2.3 Bón phân hợp lý
Cân đối dinh dưỡng: Bón đủ lượng phân NPK, ưu tiên phân hữu cơ và chế phẩm Trichoderma để tăng cường sức đề kháng cho cây.
Hạn chế bón đạm: Bón quá nhiều đạm sẽ làm cây phát triển cành lá mạnh, dễ nhiễm bệnh.
2.4 Phun thuốc phòng trừ
Phun định kỳ: Phun thuốc trừ nấm định kỳ, đặc biệt trong mùa mưa, tập trung vào trái và tán lá.
Chọn thuốc phù hợp: Lựa chọn thuốc trừ nấm có hiệu quả cao đối với nấm Phytophthora, tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn sử dụng.
3. Biện pháp phòng trừ nấm bệnh gây thối trái trên cam quýt (Phytopthora) bằng các hoạt chất như Metalaxyl, Dimethomorph,… từ MKA
MetaMKA 35WP – Giải pháp hiệu quả phòng trừ bệnh do nấm trên cây trồng
MetaMKA 35WP là một sản phẩm thuốc trừ nấm phổ rộng, được nông dân tin dùng để phòng trừ nhiều loại bệnh hại cây trồng. Với hoạt chất Metalaxyl 350g/l, thuốc có khả năng xâm nhập vào bên trong cây, tiêu diệt nấm bệnh từ bên trong, mang lại hiệu quả cao và kéo dài.
Công dụng nổi bật của MetaMKA 35WP
Phổ rộng: Phòng trừ hiệu quả các bệnh do nấm gây ra như: vàng lá, thối rễ, xì mủ, nứt thân, cháy lá, sương mai, phấn trắng, chết nhanh, thối quả, héo rũ…
Nội hấp, lưu dẫn mạnh: Thuốc được cây hấp thụ nhanh chóng và phân bố đều khắp các bộ phận của cây, giúp bảo vệ cây trồng toàn diện.
Hiệu lực kéo dài: Giúp bảo vệ cây trồng trong thời gian dài, giảm số lần phun thuốc.
Hướng dẫn sử dụng
- Pha chế:
Phun hoặc tưới: Hòa tan 1-2g thuốc vào 1 lít nước (tương đương 25-50g/bình 25 lít và 200-400g/phuy 200 lít).
Quét: Hòa tan 100g thuốc với 0.5-1 lít nước.
Thời điểm phun: Nên phun thuốc khi bệnh mới chớm xuất hiện hoặc phun phòng trước khi bệnh phát sinh.
Lưu ý:
Tuân thủ liều lượng: Không được pha quá liều quy định.
Phun đều: Phun thuốc đều lên toàn bộ bề mặt lá, thân và gốc cây.
Thời gian cách ly: Tuân thủ thời gian cách ly trước khi thu hoạch (tham khảo hướng dẫn trên bao bì).
DimeMKA 500WP – Giải pháp tối ưu phòng trừ bệnh do nấm Phytophthora
DimeMKA 500WP Với hoạt chất Dimethomorph 500g/kg, thuốc có khả năng xâm nhập sâu vào bên trong mô cây, diệt trừ nấm bệnh từ bên trong và ngăn chặn sự phát triển của nấm.
Công dụng nổi bật DimeMKA 500WP
Phổ rộng: Hiệu quả cao đối với các bệnh do nấm gây ra như: vàng lá, thối rễ, xì mủ, nứt thân, cháy lá, sương mai, phấn trắng, chết nhanh, thối quả, héo rũ…
Nội hấp, lưu dẫn mạnh: Thuốc được cây hấp thụ nhanh chóng và phân bố đều khắp các bộ phận của cây, giúp bảo vệ cây trồng toàn diện.
Hiệu lực kéo dài: Giúp bảo vệ cây trồng trong thời gian dài, giảm số lần phun thuốc.
Hướng dẫn sử dụng
Pha chế
Phun hoặc tưới: Hòa tan 2-2.5g thuốc vào 1 lít nước (tương đương 50g/bình 25 lít và 400-500g/phuy 200 lít).
Quét: Hòa tan 100g thuốc với 0.5-1 lít nước.
Thời điểm phun: Nên phun thuốc khi bệnh mới chớm xuất hiện hoặc phun phòng trước khi bệnh phát sinh.
- Lưu ý:
Tuân thủ liều lượng: Không được pha quá liều quy định.
Phun đều: Phun thuốc đều lên toàn bộ bề mặt lá, thân và gốc cây.
Thời gian cách ly: Tuân thủ thời gian cách ly trước khi thu hoạch (tham khảo hướng dẫn trên bao bì).